Liquid error (sections/custom_mobile-menu line 86): Expected handle to be a String but got LinkListDrop
  • Group 27 Login

De harmonie van de werelden: Jakob, Esau en de strijd om het dubbele erfdeel

Het bijbelgedeelte Toldot begint met: "Dit zijn de geschiedenissen van Isaak, de zoon van Abraham." Wat zijn deze geschiedenissen? Rashi, de commentator bij uitstek, legt uit dat ze verwijzen naar zijn zonen, Jacob en Esau, die in het wekelijkse gedeelte worden genoemd.

Wat betekent dit? Het betekent dat Jakob en Esau tot op zekere hoogte de idealen van Abraham en Isaak uitdrukken. Van Abraham wordt er gezegd dat hij de belichaming is van vriendelijkheid daar waar Isaak staat voor het oordeel. En zo is dat ook met Jakob en Esau. Jakob neemt vooral de vriendelijkheid van Abraham over en Esau belichaamt het oordeel waar Isaak voor staat.

Ze lijken echter niet helemaal op hun vaders, omdat Abraham en Isaak rechtvaardig waren. In het geval van Jakob en Esau daarentegen was de één rechtvaardig en de ander was slecht. Weet dat we het hier niet alleen over hun gedrag hebben, maar over hun identiteit.

Er wordt gezegd: "En de jongens streden in haar (Rebekka's schoot)." Opnieuw kijken we bij de commentaar van Rashi: ze maakten ruzie over de erfenis van twee werelden.

Wat zijn deze twee werelden? We zijn al bekend met deze wereld en de wereld die komen gaat uit voorgaande lessen (zie: Dubbel Leven). Maar wat willen ze elk? Als we zeggen dat Jakob de komende geestelijke wereld wil en Esau deze materiële wereld, dan bestaat er geen conflict! Elke zoon gaat ermee akkoord dat de ander het overgebleven deel neemt. Waar vochten ze dan om?

Rabbi Yehuda Lowe, de Maharal van Praag, verklaarde echter dat ze elk de beide werelden wilden. Jakob had inderdaad van nature een hang naar de komende wereld. En voor ons is het  duidelijk dat het spirituele vitaler was bij Jakob. Toch is het de uitdaging van Jakob's opdracht om ook deze wereld te beërven.

Misschien omdat dat voor Jacob niet zo natuurlijk was, zien we dat de Joden in de geschiedenis van de kinderen van Jakob slechts beperkte perioden van politiek succes hebben gekend. Toch is het hun taak om zich te verzoenen met deze wereld en haar te beërven om de heiligheid van de plaats in deze materiële wereld te verwezenlijken. Dit is vergelijkbaar met wat wij in onze tijd hebben bereikt door terug te keren naar Sion en de staat Israel op te richten.

In contrast hiermee was deze wereld verzekerd voor de nakomelingen van Edom, Esau, wiens lot is vervuld door Rome en het Westen. Deze wereld is evident, in die mate zelfs dat de wijzen lieten verstaan dat de naam Esau in het Hebreeuws de numerieke waarde van vrede heeft. Dit komt omdat hij (Esau en zijn nakomelingen) deze wereld regeert; hij bepaalt de 'vrede' voor iedereen. Aan de andere kant is zijn probleem de komende wereld. Hiervoor pasten de Edomieten (Romeinen) de christelijke theologie aan om de mens te verlossen van de vergankelijkheid en ze gaven  hem de belofte dat hij de komende wereld zou beërven.

Ons bijbelgedeelte, Toldot, laat zien dat Jakob en Esau worstelen om zichzelf te kunnen vervolledigen. Door uiteindelijk niet alleen de zegen van Abraham, maar ook die van Esau te krijgen, wordt Jakob niet alleen Jakob, die uiteindelijk wat geestelijk zwak is, maar ook Israël.
Hoe vindt deze verandering plaats? Door de spirituele en fysieke werelden als een eenheid met elkaar te verbinden, wordt Jakob het waard om Israël genoemd te worden wanneer hij zich met de zegen van Esau verenigt.

More Weekly Portions

Goddelijke leiding en menselijke stemmen: Het tapijt van de wet weven

In Parshat Pinhas veroorzaken de dochters van Zelophehad een cruciale verandering in de Joodse erfwetten, wat leidt tot een nieuwe richtlijn die dochters toestaat om te erven als er geen zonen zijn. Dit verhaal illustreert de dynamische interactie tussen goddelijke leiding en het initiatief van het volk. Mosjé, aanvankelijk onzeker, ontvangt pas instructies van Hasjem nadat de dochters hun bezorgdheid uiten. Dit verhaal, samen met soortgelijke gevallen, onderstreept het belang van de rol van het volk in de evolutie van de Joodse wet en de Goddelijke openbaring door gemeenschappelijk onderzoek en antwoord.

e zijn andere van dit soort vragen waar we zien dat het initiatief voor verduidelijking van het volk komt, en dan openbaart de Heilige, Gezegend zij Hij, de oplossing aan Mosjé. Dit onderstreept de waarde van de rol van het volk in het zoeken naar begrip en het Goddelijke antwoord op hun vragen.

Wat betekent dit alles? Het betekent dat de Tora via twee kanalen wordt geopenbaard: één direct kanaal van Boven, via Mosjé - Mozes, onze leraar, de rabbi - maar er is ook Tora die via het publiek, via de natie van beneden gaat. 

Stel dat we ons verdiepen in de gemene deler van alle gevallen waarin Mosjé niet meteen het antwoord wist. In dat geval zijn ze allemaal op een of andere manier verbonden met Josef. Josef ben Ja'akov en zijn nakomelingen zijn degenen die deze vragen stellen. Hieruit begrijpen we dat om de Goddelijke Wil te kennen, we in twee richtingen moeten luisteren: van Boven naar beneden, maar ook naar het Goddelijke Woord dat van beneden naar Boven werkt via het volk. De mensen hebben een bepaalde wijsheid, een goddelijke heilige geest die in hen leeft, die ons soms de wet en de uitspraak leert.

Admiration & Jealousy: The Duality of Balaam's Prophecy

In Parshat Balak, Balaam, a renowned prophet among nations, embodies the complex mix of admiration and jealousy towards Israel. Though intending to curse Israel, he ultimately blesses them, illustrating Divine inspiration and prophecy's influence. This paradoxical attitude reflects broader themes of anti-Semitism and the favored child's psychoanalytic response. The Torah emphasizes hope, as prophecy in the synagogue signifies potential Divine influence on all humanity, supported by the Midrash Tanna D'bei Eliyahu's assertion of the Holy Spirit's universal accessibility.

Van sterfelijkheid naar eeuwigheid: Het pad van de rode koe naar zuivering

In Parshat Hukat symboliseert het ritueel van de rode koe (para aduma) de zuivering van de onzuiverheid van de dood, die geworteld is in de zonde van de Boom der Kennis. Het ritueel bestaat uit het mengen van as met levend water, dat het lichaam en de ziel voorstelt en het herstel van het leven door wederopstanding illustreert. Dit proces onderstreept, ondanks de symbolische helderheid, een Goddelijk mysterie - de overgang tussen leven en dood gaat het menselijk begrip te boven. De Midrasj benadrukt het geheim van de rode koe en benadrukt de diepe en ondoorgrondelijke aard van wederopstanding en de Goddelijke Wil.

Search