Merhaba, Brit Şalom kitabının Beşinci Bölümü'nü incelemeye devam ediyoruz. Bu bölümde bir insanın hayatına son vermeyle ilgili yasalardan söz ediliyor. Cinayetin yasak olduğu açık, ancak sınır durumları da ele alındı — örneğin, kürtaj gerekliliği ya da ölüm anının belirlenmesi ve bazen bir kişinin hayatını uzatma konusunda müdahale etmemenin gerekliliği gibi.
Şimdi de güncel bir mesele olan kalp nakli, böbrek nakli ve organ alımı — yani bir kişinin ölümünden sonra başkalarının hayatını kurtarmak amacıyla organ bağışı konusunu ele alacağız. Bu konuda alahik hüküm nedir?
Şimdi 9. bölümü okuyacağım. Alahaya göre tedavinin durdurulmasına izin verilen terminal hasta durumlarında bile, yani “onu kurtarmayın” denildiğinde bile, solunum cihazlarını ya da ventilatörleri kapatmak veya hastaya ölüm anına kadar yiyecek ve içecek vermemek yasaktır.
Bu durumun pratik sonuçları vardır. Bazı durumlarda, hastanın hayatını uzatmak için entübasyon veya beslenme tüpü uygulamak izin verilmeli midir, verilmemeli midir? Hastanın iyileşme şansı ya da acı çekmeden yaşamını sürdürebilme ihtimali yoksa bile?
Bu noktada, çoğu alahik otoritenin eğilimi şudur: Kişi sadece acı dolu bir yaşam sürecekse ve bilinçli, normal işlevlerine geri dönme ihtimali gerçekçi değilse, entübasyon yapılmaması önerilir. Çünkü entübasyon yapıldığında bu geri alınamaz ve kişi gereksiz bir şekilde acı çekmeye devam edebilir.
Peki şüpheli durumlarda ne yapılmalıdır? Bu genellikle basit bir mesele değildir. Üç tarafın görüşü alınmalıdır:
- Hasta eğer iş birliği yapabiliyorsa onun görüşü,
- Tıbbi bilgi ve veriyi sunan doktorun görüşü,
- Alahik açıdan resüsitasyonun durdurulmasına izin verilip verilmediğini belirleyecek olan hahamın kararı.
Organ alımına gelirsek: 10. bölümde, bir kişinin kalp durması ya da beyin ölümü sonrası organlarının nakil amacıyla alınması caizdir, hatta teşvik edilen bir davranıştır. Elbette, beyin ölümü — kalp hala atıyor olsa bile — ölüm olarak kabul edilir mi sorusu etrafında alahik tartışmalar olmuştur. İsrael Başhahamlığı'nın kararı, evet, beyin ölümü ölüm olarak kabul edilir, kalp atmaya devam etse bile.
Canlı, sağlıklı bir kişiden alınan ve bağışçının sağlığını tehlikeye atmayan — örneğin bir böbrek nakli gibi — organ bağışı da caizdir, hatta teşvik edilir. Ancak bu tür işlemlerin gerçekten risk oluşturup oluşturmadığı her zaman kesin olarak bilinemeyebilir. Bu yüzden tıbbi danışma gerekir.